Oyun Terapisi: Çocukların oyun ve oyuncaklarla kendilerini ve ihtiyaçlarını ifade ettikleri,
bilişsel ve sosyal becerilerini geliştirdikleri, duygu ve düşünceleri ortaya çıkardığı bir terapi
türüdür. Henüz kelime dağarcığı gelişmeyen çocuğun kendini sembolik bir şekilde oyun
dünyasına girerek oyun dilini konuşmasıyla çocuğun problemi anlaşılmaya çalışılır. Oyun
terapisi sonrası çocukların duygusal problemlerinin çözülmesi ve sağlıklı gelişim
sürebilmeleri hedeflenir. Oyun terapisinde çocuğun psikososyal gelişimi desteklenmekle
birlikte kendini gerçekleştirilmesi için de güvenli bir alan yaratılmaktadır.
Oyun terapisi 3-12 yaşa kadar uygulanabilmekle birlikte seanslar yaklaşık 45-50 dakika sürmektedir. Oyun
terapisinde ebeveynle de sağlıklı bir iletişim kurabilmek ve iş birliği içerisinde olabilmek
daha çok fayda sağlanması açısından önem arz etmektedir. Psikologların ihtiyaç
duyduklarında oyun terapisini uygulamalarını tavsiye ederim.
Oyun Terapisinin Önemi
Çocuğun temel problemlerini saptayabilmek
Çocuğun ruhsal yapısını anlayabilmek
Dış dünyayı nasıl algıladığını görebilmek
Çocuğun yargılanmadan kabul görülmesine alan tanımak
Sözlü ve bedensel iletişimin güçlendirilmesi
Çocuk oyun terapisinde birey olduğunu anlar ve kendini gerçekleştirir.
Not: Oyun terapisinden kazanımın elde edilebilmesi için ebeveyn tutumlarının da anlaşılması
ve eksikliklerin veya yanlışların giderilmesi yönünde çalışmalar da gerçekleştirilmelidir.
Ebeveyn tutumlarında problemler varsa bu çocuğun oyun terapisinden elde ettiği kazanımları
kötü yönde etkileyebilir. Çocuğun davranışsal problemlerinin altında yatan temel noktalara
inebilmek ve değerlendirebilmek önemlidir.
Psikologlar olarak oyun terapisinin önemini fark etmemiz gerekmektedir.
Oyun Terapisinin Kullanıldığı Durumlar
Oyun terapisi, çocukla olumlu ilişki kurabilmek, çocuğu olduğu gibi kabul edebilmek,
çocuğun istediği gibi davranmasına izin vermek, çocuğun duygularını yansıtabilmek
açısından olumlu gelişmelere katkı sağlamaktadır. Oyun terapisi birçok durumda kullanılmak
ile birlikte temel çalışma konuları arasında bunları sıralayabiliriz:
Kardeş kıskançlığı
Alt ıslatma
Dışkı kaçırma
Boşanma sonrası adaptasyon sorunu
Gece korkuları, kaygılar, özgüven problemleri
Okul problemleri
Travmalar
Aile içi şiddet
Doğal afetler 2 yaş sendromu
Oyun Terapisinde Önemli Noktalar
1. Çocuğun duygularını yansıtabilmek (Ör: Öfkeli hissediyorsun.)
2. İçerik yansıtabilmek (Ör: Arkadaşlarınla kavga etmişsin.)
3. Çocuğun yaptığı davranışları iyi gözlemlemek/ takip edebilmek (Ör: Şu oyuncağa doğru
hareket ediyorsun.)
4. Çocuğun karar vermesini desteklemek (Ör: Karar verebilirsin.)
5. Çocuğun yaratıcılığını desteklemek (Ör: İstediğin şekilde oynayabilirsin.)
6. Çocuğu cesaretlendirebilmek (Ör: Çok iyi iş çıkarttın.)
7. Terapistin çocukla ilişkisini rahatlatabilmek (Ör: Senin beni umursadığını bilmemi
istiyorsun.)
8. Terapistin çocuğa karşı sınırları koruyabilmesi (Ör: Oyuncaklara zarar vermeni
onaylamıyorum.)
Oyun Terapisinin Kazanımları
Çocuğun başa çıkamadığı duyguların çözülmesi noktasında önem arz etmektedir.
Kabul görmeyen davranışlarının çözülmesini sağlamaktadır.
Olumsuz olanları kabul edip, uygun şekilde ifade edebilmesi için sağlıklı ve güvenli bir
ortam sunmaktadır.
Duyguların dışavurumunu kolaylaştırmak için çocuğa alan tanımaktadır.
Ayna etkisi yaparak kabul görmeyen davranışların düzeltilmesi için çocuğun
davranışlarını düzenleyebilmesine fayda sağlamaktadır.
Çocuğun kendine olan saygısını arttırmaktadır.
Duygularını tanımasını ve kabul etmesini sağlamaktadır.
Sorumluluklarının farkında olmasını ve yerine getirebilmesi noktasında öğreticidir.
Problem çözme becerisini güçlendirir.
Psikologların oyun terapisinin kazanımlarını ailelere etkili bir şekilde anlatmaları
gerekmektedir.
OYUN TERAPİSİNİN EVDEKİ OYUNDAN FARKI
Birçok kişi oyun terapisinin, çocuğun evdeki oyuncaklarınla oynayabilmesi arasındaki farkı
sorgulamaktadır. Buradaki asıl konu çocuğun sadece oyun oynaması değildir. Oyun
terapisindeki oyuncaklar terapiye özel seçilmiş oyuncaklardır, evde ise çocuğun ya kendi
seçtiği ya da ebeveyni tarafından seçilerek alınmış oyuncaklar vardır. Oyun terapisindeki
oyuncaklar ise çocukların bilinçdışını uyarması açısından önem arz etmektedir.
Oyun terapisinde çocukların oyuncağı kendisinin seçmesi önemlidir. Aynı zamanda güvenli bir
alanda güven veren bir kişi ile iletişim güçlendirerek sosyal-gelişim noktasında da çocuk
kazanım elde etmektedir. Çocuğun yargılanmadan dinlenmesi, gerçekleştirdiği oyuna yönelik
yargılanmadan gözlenmesi ve yaratıcılık için teşvik edilmesi özgüvenini güçlendirirken sosyal
çevreden de kabul gördüğü düşüncesini güçlendirecektir.
Oyun terapisi bir Psikolog olarak benim de sürekli kullandığım tekniklerden birisidir. Sizler
de çocuklarınızda bazı problemler yaşıyorsanız bizler oyun terapisi uygulayarak sizlere terapi
hizmeti sunabiliriz.
PSİKOLOG GİZEM DENİZ ER