ÇOCUKLARDA VE GENÇLERDE KARŞI ÇIKMA/İNATLAŞMA DAVRANIŞI NEDİR?
Son yıllarda gençlerin başlarının artarak belaya girdiğine şahit oluruz ya da çevreden, haberlerden, sosyal medyadan duyarız. Peki bu gençlerin büyük çoğunluğunun başlarını belaya sokan sebep nedir? Agresif davranışlar, öfkeyi kontrol edememe, suç unsuru taşıyan davranışların temelinde çocukluktan gelen karşı çıkma/inatlaşma bozukluğu olabilir. Bu bozukluk yetişkinlikte görülürse antisosyal kişilik bozukluğu adını alır. Genellikle karşı çıkma/inatlaşma bozukluğu, davranım bozukluğunun temelini, davranım bozukluğu da antisosyal kişilik bozukluğunun temelini oluşturur. Bunun her zaman kesinlikle olması beklenmez.
ÇOCUKLARDA VE GENÇLERDE KARŞI ÇIKMA/İNATLAŞMA DAVRANIŞININ ÖZELLİKLERİ
Karşı çıkma/ inatlaşma bozukluğu genellikle otorite figürlerine karşı itaatsizlik, karşı gelme, her ortamda muhalif tavırlar sergileme, çevresindeki insanları bilerek öfkelendirme, incitme, yaptığı olumsuz davranışlar için başka insanları suçlama veya durumları bahane etme, sürekli kızgın, kırgın, öfkeli hissetme ve intikam duygusuyla yanıp tutuşma ile karakterizedir. Eğer bir ruh hali bozukluğu, madde etkisi, psikoz gibi bir psikopatolojik durum yoksa; bu sıralanan belirtilerin en az dördünün altı ay süre ile devam etmesi durumunda karşı çıkma/inatlaşma bozukluğundan bahsedilebilir. Bu bozukluğun neden olduğu bilinmemekle birlikte genellikle aile öyküsünde bulunması, erken yaşamdaki çeşitli travmalar, aile içerisindeki huzursuzluk vb. gibi durumlar tetikleyici rol oynayabilir. Karşı çıkma/inatlaşma bozukluğu olan çocuklar veya gençler, yalan söylerler, hırsızlık yaparlar, insanların sahip oldukları eşyalara zarar verirler, otorite ile sürekli mücadele ederek insanları zor durumda bırakırlar.
ÇOCUKLARDA VE GENÇLERDE KARŞI ÇIKMA/İNATLAŞMA DAVRANIŞININ NEDENLERİ
Bazı çalışmacılar, yoksulluk, istismar, ihmal, kötü ebeveyne sahip olma gibi değişkenlerin karşı çıkma/inatlaşma ve davranım bozukluklarına yol açtığını söylemişlerdir. Davranım bozukluğuna sahip gençlerin anne ve babalarının genellikle otoriter, aşırı derecede baskıcı ve disiplinli olduğu, çocukları ile iletişim kurmakta zorlandıkları ve empati yapamadıkları düşünülmektedir. Gençlerin öykülerinde madde, alkol kullanımı ve depresyondan bahsedilebilir. Genetik yatkınlık ve yukarıda sıralanan sebepler bir araya geldiğinde karşı çıkma/inatlaşma ve davranım bozukluğu riski de artacaktır. Tanı kriterleri kitabına göre; zarar verici davranışların tekrarlayıcı olması ile beraber, son on iki ayda sıralanan davranış kalıplarının en az üçünün tekrarlanmış olmadı gerekmektedir.
ÇOCUKLARDA VE GENÇLERDE KARŞI ÇIKMA/İNATLAŞMA DAVRANIŞINA EŞLİK EDEN PROBLEMLER
Üç yaşından itibaren gözlenebilen bu bozukluk, küçük çocuklarda normalin üzerinde bir inatçılık, öfke, okula uyum problemleri, sınıf arkadaşları ile geçinememe, arkadaşlarına zarar verme veya onların kalem, defter vb. gibi eşyalarına zarar verme veya çalma gibi davranışlar gösterebilir. Ergenlik döneminde ise, madde kullanımı, çevreye ve insanlara zarar verme, empati kuramama gibi özelliklere sahip olmakla birlikte; depresyon, kaygı bozuklukları, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gibi problemler yaşarlar. Bu problemlerin tedavi edilmesi davranım bozukluklarının şiddetini hafifletebilir.
TEDAVİ SÜRECİ
Tedavi planında bireysel terapi ve aile terapisi birlikte yapılabilir. Terapi süreci devam ederken aile ve davranım bozukluğu olan genç sabırlı, umutlu ve özverili olmalıdır. Çocukların ve gençlerin kendilerini değerlendirebilmeleri için şans verilir ve iç görülerinin artması hedeflenir.
Çocuk Ergen Terapisti/Aile Danışmanı
Randevu İçin: 0322 402 09 09