Boşanma da evlenme kadar doğal bir süreçtir fakat genellikle çevredeki insanlar bu süreçten çok fazla etkilenirler. Sonlanacak evlilikte çocuk var ise boşanmadan en çok etkilenecek olan çocuktur. Çocukların olayları algılayışları ve yorumlayışları yetişkinler kadar gelişmiş olmadığı için boşanmanın ne olduğu, kendisini nelerin beklediği gibi sorunlara çocuğun yaşına uygun açıklama getirmek zorunludur.
ANNE-BABALIK ROLLERİ
Çocuklu çiftlerde boşanmanın iki yönü bulunmaktadır. Birincisi, karı kocalık rollerinin çift açısından tamamen bitmesi durumudur. İkincisi ise çiftin evlilik içinde zaten var olan anne-babalık rollerinin boşanma sonrasında da devam etmesidir. Boşanma sonunda 18 yaşından küçük çocuklar için velayet hangi ebeveyne verilirse verilsin çocuklar diğer ebeveynden uzaklaşma veya kaybetme telaşı içerisine girerler. Zaten çocukların boşanma kelimesinin anlamını bile bilmezken boşanmadan korkmasının ve istememesinin sebebi bir ebeveynden ayrılma korkusu ve ortam değişikliğidir. Böyle bir durumun oluşmaması için boşanma öncesi ve sonrası çocuğa durumun anlayabileceği şekilde anlatılması çok önemlidir.
Boşanma sürecinde çocuklu çiftlerin unutmaması gereken önemli noktalar;
- Sizler karı koca olarak bir ayrılık yaşamaktasınız fakat çocuğunuz için ömrünüzün sonuna kadar anne babalık göreviniz devam etmektedir.
- Boşanma çoğu zaman bir savaş haline dönüşür, unutmayın çocuklarınız sizin gözden çıkarabileceğiniz kurşunlar değildir, diğer eşe karşı çocukları silah olarak kullanmak çocukların ruhsal sağlıklarını geri dönüşümsüz şekilde etkileyebilir.
- Hemen her yetişkin erken yaşantılarda yaşadığı travmalardan az veya çok etkilenir dolayısıyla çocukluk yaşantıları, yetişkinlik döneminde davranışta, duyguda, düşüncede çok büyük bir etkiye sahiptir. Çocukların olumsuz yaşantıları ilerleyen zamanlarda yetişkinlik dönemi ruhsal sorunlarına sebep olabilir.
- Boşanma sürecinde çocuğun hangi gelişim aşamasında olduğu önemlidir. Ergenlik döneminde erkek ergen için babanın yanında olması, kız ergen için annenin yanında olması önemlidir. Hatta mümkünde bu dönemde bir boşanma ertelenebiliyorsa ertelenmeli, ertelenmiyor ise anne-babalık iletişimi ergen için devam ettirilmelidir. Ergenlik dönemi duygusal fırtınaların koptuğu çalkantılı bir dönemdir ve boşanma gibi bir süreç duygusal olarak ergeni daha çok yıpratır. Buna ek olarak çocukların toplumsal cinsiyet rollerini kavradığı dönemlerde aynı cinsiyetten ebeveynle birlikte olmaması kendi cinsel kimlik arayışında dengeleri bozabilir.
- Çocuklara boşanma durumundan dolayı her konuda çok fazla tolerans göstermek çocuğun haz mekanizmasında bazı bozulmalara yol açabilir. Çocuğun boşanmadan kaynaklı eksik kalan duygusal yanını maddi objelerle karşılamaya çalışmak veya sahip olması için uygun bir zaman olmayan cihazların veya ürünlerin satın alınması yine aynı şekilde haz mekanizmasının yıpranmasına sebep olur. Haz mekanizması bireylerde beklemeyi, sabrı, küçük şeylerle mutlu olmayı, diğer insanların beklenti ve isteklerine hoşgörülü olmayı, başkasının haklarına saygı göstermeyi denetleyen bir mekanizmadır. Boşanma sürecinde çocuklara tarafların suçluluğundan veya vicdan azabından kaynaklı fazladan gösterilen anlayış en az boşanma kadar çocukları olumsuz yönde etkileyecektir.
- Çocuklarınız sizin elçileriniz değildir. Görüşme sürelerinde bir ebeveynden diğerine mesajlar iletmesini istemek, diğer ebeveyni kötüleyici veya küçük düşürücü sözler söylemek sizi veya eski eşinizi değil çocuğunuzu yıpratacak, size duyduğu güven hasar görecektir.
- Eşinizle aranızda ne geçmiş olursa olsun, çocuğunuza annesini veya babasını kötülememeli, hatta mümkünse eski eşinizle çocuğunuz konusunda birlikte hareket etmeli, fikir alışverişi yapmalı onun hayata hazırlık sürecinde anne babalık görevinizi aksatmadan yapabilmelisiniz. Bu süreçte anne ve babanın ortak dil kullanması çocuğun duygusal ve bilişsel gelişimi için yapılabilecek en sağlıklı yöntemlerden biridir.
Kimse boşanmak için evlenmez, hiçbir çocuk anne babası ayrılsın istemez. Bu süreçlerin tam anlamıyla sağlıklı şekilde atlatılmasında iletişimin önemi çok büyüktür. Boşanma sürecinde çocuğun etkilenmesini en aza indirmek için mümkünse profesyonel destek alınması gerekir.
Psikolog Nazlıcan Toklu
Cinsel Terapist/Aile Danışmanı
Randevu İçin: 0322 402 09 09
